Ülkemizde
ilk kez 1975 yılında görülen ve 1997 yılından itibaren de İlimizde görülmeye
başlanan Amerikan Beyaz Kelebeği Zararlısı birinci döl zararını oluşturacak
kelebek uçuşları mayıs ayından itibaren görülmeye başlanmış ve ilk yumurta
paketlerini Haziran ayının ilk haftasından itibaren koymaya başlamıştır. Birçok bitkide beslenebilme kabiliyetinde olan
bu zararlı mücadele edilmediğinde populasyonunu artırarak farklı alanlarda yeni
zararlara neden olabilmektedir. Yapılan akademik çalışmalarda bu zararlının 628
farklı bitki türünde zarar meydana getirdiği, öncelikle en çok dut ve
akçaağaçlarda görülmekte olup, ayrıca Fındık, dışbudak armut, kiraz, hatta
kavak gibi bitkilerde de zarar yaptığı tespit edilmiştir.
Amerikan Beyaz Kelebeği
Zararlısının asıl zararını yumurtadan çıkan larva denilen kurtçuklar
yapmaktadır. Bu zararlı yumurtalarını genellikle yaprağın altına nadiren de
yaprağın üst kısmına bırakmakta, yumurta kümesinden çıkan kurtçuklar yaprakta
beslenmeye başlamaktadır. Bu dönemde toplu halde yaşayan kurtçuklar üzerlerine
bir ağ tabakası örerek yaşamlarına devam ederler. Beslenmesini tamamlayan her
bir birey bireysel yaşamaya başlar ve ardından pupa dönemine girerek ikinci döl
zararı ya da ertesi yıl erginleri meydana getirmek üzere toprağın çatlakları,
çatı araları ya da ağaç gövdesindeki çatlaklara gizlenmektedir.
Bölgemizde zararlının
tırtıl kolonileri ilk döl için haziranın ilk yarısında zarar meydana
getirmektedir. Tırtıl kolonilerini
saymak için dalların uçları kontrol edilmelidir. Tırtıl kolonileri, fındık
bahçelerinde bahçeyi temsil edecek şekilde her bahçede 10 ocakta sayılmalıdır.
Zararlı ekonomik zarar eşiğinin üstünde ise mücadeleye karar verilmeli ve
birinci döle karşı mücadele yapılmalıdır.
Mücadelede
öncelikli olarak Entegre Mücadele Prensipleri hedef alınmalı gerek kalınması
durumunda son çare olarak Kimyasal Mücadele uygulamaları tercih edilmelidir.
Kelebeğin çıkış ve popülasyon yoğunluğunu tespit etme amacıyla Feromon ve Işık
tuzaklarıyla ergin kelebeklerin çıkışı ve yoğunluğu tespit edilerek mücadeleye
karar verilmeli, yumurta kümelerinin
toplanarak imha edilmesi Kültürel Mücadele ve Mekanik Mücadele yöntemleri
tercih edilerek hem çevre hem de insan sağlığını korunmuş olunacaktır.
Zararlıyı
baskı altına alan doğal düşman olan yararlı böceklerin korunması ve etkinliğinin
artırılması amacıyla Biyolojik Mücadele metotları tercih edilerek herhangi bir
kimyasalı çevreye uygulamadan ve gerek görülmesi halinde ise çevre dostu bitki
koruma ürünlerinden İnsan ve Çevreye en az zararlı ve doğal düşman
popülasyonuna zarar vermeyecek ilaçlar seçilerek uygulanmalıdır.
İl Tarım ve Orman Müdürü
Necdet ÇİÇEK yaptığı açıklamada "Haziran ve Ağustos aylarında olmak üzere
iki döl zararı olan bu zararlı ile mücadele kapsamında yapılan kontrollerde
yapraklarda yumurta paketleri ve larva kümeleri görüldüğünde mücadele zamanının
geldiği anlaşılmalıdır. Entegre Mücadele Prensipleri kapsamında yapılacak
ilaçlı mücadelede asıl amacın, zararlının tamamen yok edilmesinden çok
popülasyon yoğunluğu dikkate alınarak zararlının meydana getireceği zararın
ekonomik zarar eşiğinin altında tutmak olmalıdır. İl Özel İdaresi destekli
olarak alınan ilaçlar, zararlının yoğun olarak görüldüğü Köy Muhtarlıklarına
dağıtımına başlanmış olup ayrıca İl Müdürlüğümüz tarafından da merkez ve
ilçelerde köy ortak alanlarında ilaçlamalar yapılacaktır. Çiftçilerimiz kendi
bahçelerinde yapacakları kontrollerde; yapraklarda yumurta paketleri, larva
kümeleri ve örülmüş ağlar ile karşılaştıkların da bunları öncelikle budama
makası ile kesmek suretiyle imha etmeleri, popülasyonun yüksek seyretmesi
halinde ise ilaçlı mücadeleye başlamalıdırlar. İlaçlı mücadelede özellikle
arılara zarar vermeyen çevre dostu ilaçlar kullanılmalıdır. Çiftçilerimizin İl
veya İlçe Müdürlüklerimize başvurarak reçete yazdırmaları, reçete sonucunda
yazılan ilacı alarak ilaçlı mücadeleye başlamaları gerekmektedir. Ağustos ayı
içerisinde fındık hasat zamanı, ikinci döl çıkışlarının daha yoğun görüleceği
düşünüldüğünden çiftçilerimiz bu konuda çok dikkatli olmalıdırlar." dedi.